C’de `gets` Ne İşe Yarar?
C programlama dilinde kod yazarken bir noktada `gets` fonksiyonuna denk gelmişsindir. Eğer yazılım dünyasına yeni girdiysen ya da C diline ilgi duyuyorsan, bu fonksiyon hakkında bir şeyler duymuş olman çok olası. Ama ne işe yarar? Hangi durumlarda kullanılır? Hadi gel, bu soruları beraber yanıtlayalım.
`gets` Fonksiyonu Nedir?
C dilinde `gets`, kullanıcıdan bir satır veri almak için kullanılan bir fonksiyondur. Yani, bu fonksiyon çalıştırıldığında program, kullanıcıdan bir metin satırı girmesini bekler ve bu veriyi bir karakter dizisi (string) olarak alır. Kullanıcı bir şey yazıp Enter tuşuna bastığında, yazdığı metin hemen belleğe kaydedilir.
Örneğin şöyle bir kod yazıldığında:
c
include
int main() {
char name[50];
gets(name); // Kullanıcıdan bir metin alır
printf(“Merhaba, %s!”, name);
return 0;
}
Bu programda kullanıcıdan bir isim girmesi isteniyor ve ardından bu isim ekrana yazdırılıyor. Burada dikkat çeken şey, `gets` fonksiyonunun aslında çok basit bir kullanım sağlıyor olması. Ama kolay gibi görünen bu fonksiyonun bazı tehlikeleri var.
`gets` Fonksiyonunun Tehlikeleri
Şimdi gelelim, C’de `gets` kullanmanın neden genellikle kötü bir alışkanlık olduğuna. Aslında `gets` fonksiyonu çok tehlikeli bir fonksiyon olabilir. Çünkü bu fonksiyon, girilen veriyi alırken, önceden belirlenen dizinin sınırlarını aşan verileri kabul eder. Bu da “buffer overflow” (bellek taşması) hatalarına yol açabilir.
Mesela, yukarıdaki kodu biraz değiştirelim:
c
include
int main() {
char name[5]; // 5 karakterlik bir dizi
gets(name); // Eğer kullanıcı 10 karakter girerse ne olur?
printf(“Merhaba, %s!”, name);
return 0;
}
Bu durumda kullanıcı, 5 karakterden fazla bir şey yazarsa, `name` dizisinin sınırlarını aşmış olur ve bu durum, bellekteki başka verilere zarar verebilir. Böyle bir durum programın çökmesine ya da istenmeyen sonuçlara yol açabilir. Bu yüzden, modern C programlarında `gets` yerine `fgets` gibi daha güvenli fonksiyonlar tercih edilir.
Küresel Açıdan Bakıldığında `gets`
Günümüzde, `gets` fonksiyonu C’nin modern sürümlerinde kullanılmıyor bile. 1999 yılında C99 standardı ile `gets` fonksiyonu tamamen kaldırıldı ve kullanımı yasaklandı. Bugün C programlamada artık güvenli ve kontrollü veri alma yöntemleri tercih ediliyor.
Yani, ABD’de ya da gelişmiş ülkelerde yazılım geliştiren profesyoneller, bu fonksiyonun uzun zamandır terk edildiğini bilir. Örneğin, Avrupa’daki yazılım geliştirme projelerinde, özellikle büyük kurumsal yazılımlarda, güvenlik önceliği her zaman en üst sırada olduğundan, `gets` kullanımı hemen hemen sıfır seviyesindedir.
Türkiye’de `gets` Kullanımı
Türkiye’ye dönersek, burada genellikle yazılıma yeni başlayan kişiler arasında `gets` fonksiyonu hala biraz popüler. Özellikle üniversitelerde C programlaması derslerinde öğreticiler, başlangıç seviyesindeki öğrencilere çok basit bir şekilde veriyi almak için `gets` kullanmalarını önerebiliyorlar. Ancak, bir programcı bu konuda bilgi sahibi olduğunda, `gets` fonksiyonunun tehlikelerini öğrenir ve daha güvenli alternatiflere yönelir.
Bursa’daki bir yazılım grubunda, mesela, `gets` kullanımı üzerine sohbet ettiğimizde, birçoğumuz bu fonksiyonu eski, hatalı bir alışkanlık olarak nitelendiriyoruz. Çünkü bugünün yazılım dünyasında her şeyin güvenliği en ön planda. En ufak bir bellek taşması, uygulamanın çökmesine ya da daha kötü senaryolarda hackerların sistemlere sızmasına yol açabilir.
`gets`’e Alternatifler
Bugün C’de veri almak için daha güvenli ve modern alternatifler kullanılıyor. Örneğin `fgets`, bir diziye veri girmeyi sınırlandırarak, kullanıcıdan alınan verinin boyutunu belirli bir sınırla kısıtlar. Böylece, dizinin kapasitesini aşarak bellek taşmasına sebep olan hatalar önlenmiş olur.
Aşağıda `fgets` kullanarak yazılmış bir örnek:
c
include
int main() {
char name[50];
fgets(name, sizeof(name), stdin); // Burada 50 karakter sınırı var
printf(“Merhaba, %s!”, name);
return 0;
}
Burada dikkat edilmesi gereken nokta, `fgets` fonksiyonunun hem güvenli olması hem de kullanıcıdan alınacak verinin uzunluğunu belirlemenize olanak tanımasıdır.
Sonuç: `gets` Artık Tarihe Karıştı
Sonuç olarak, C dilinde `gets` fonksiyonunun kullanımı, hem güvenlik hem de yazılım geliştirme dünyasında kötü bir alışkanlık olarak kabul edilmektedir. Küresel ölçekte yazılım dünyasında bu fonksiyonun kullanımı neredeyse yok denecek kadar azalmışken, Türkiye’de de zamanla daha güvenli ve doğru yöntemler benimsenmektedir.
Yani, bir yazılımcı olarak, güvenlik ve verimlilik adına `gets` yerine `fgets` gibi güvenli alternatifleri kullanmak, hem seni hem de geliştirdiğin yazılımı geleceğe taşır.